0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

SERAY ŞAHİNLER- Türkiye’den yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan yapıtların iadesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın çalışmaları sürüyor. Bakanlığın teşebbüsüyle yurda dönen yapıtların sayısı bu yıl 3000’e ulaştı. Dünyanın farklı yerlerinde sergilenen tarihi yapıtın iadesi için yapılan soruşturmalar sürerken ABD’de Cleveland Sanat Müzesi’nde sergilenen ve Burdur, Bubon Antik Kenti’nden kaçırıldığı bilinen Roma İmparatoru Marcus Aurelius’u tasvir ettiği düşünülen başsız bronz heykele ilgili olumlu bir gelişme yaşandı.

1800 yıllık heykel

Ağustos ayında Manhattan Savcılığı’nın başlattığı bir soruşturma kapsamında, Ohio Eyaleti’ndeki müzenin Yunan ve Roma yapıtları koleksiyonunda yer alan başsız bronz heykele el kondu. Savcılık açıklamasında “Türkiye’den çalınan ve Manhattan üzerinden yasa dışı yollarla satılan antik yapıtlarla alakalı bir kaçakçılık ağına yönelik soruşturma kapsamında el konulmuştur” tabirleri yer aldı. Eser, Burdur’daki Likya antik kenti olan Bubon’dan 1960’larda yağmalandığı tarafındaki savları araştıran takım tarafından ele geçirildi. Yetkililer, 76 inçlik (1.9 metre) heykelin yaklaşık 1800 yaşında olduğunu ve kıymetinin yaklaşık 20 milyon dolar olduğunu söylüyor. Yapıtın artık ilişkin olduğunu topraklara, Türkiye’ye dönmesi bekleniyor.

‘Kanıtlarımız güçlü, iadesini bekliyoruz’

Milliyet’e konuşan Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Uğraş Daire Lideri Zeynep Boz, heykelin Bubon’dan çalındığına dair ellerinde somut ve kıymetli delillerin bulunduğunu belirterek, şunları dedi:

“El konma sürecinin Manhattan Savcılığı’nca gerçekleştirilmiş olması yıllardır yapılan yanlışa dur deme konusunda büyük bir adım. Fakat bu, yapıta el kondu çabucak geri veriliyor demek değil. Karşı tarafın kimi hakları doğacak, bakalım ne yapacaklar. Yapıtımızın iadesini bekliyoruz ve bunun için her türlü çabayı göstermeye devam edeceğiz.”

‘Müze halkın itimadını sarstı’

Sanat tarihçisi Prof. Dr. Elizabeth Marlowe, müzenin silme süreciyle yıllardır süren bilimsel araştırmalara karşı durarak eser hakkında hiçbir bilgisi yokmuş üzere davrandığını, bu bilgilerle yapıtı çalındığı ülkeye iade etmek yerine bilgileri silmeyi zımnen kabul etmiş olduğunu lisana getirdi. Marlowe, müzenin etik açıdan halkın inancını sarsacağına da dikkat çekti.

Adını silip ‘Dökümlü Erkek Figürü’ yaptılar

Cleveland Sanat Müzesi “Türkiye’nin hırsızlığa dair somut bir ispata sahip olmadığını” ileri sürerek yapıtı bünyesinde barındırmaya ve sergilemeye devam ediyordu. Müze, yaptırımlara maruz kalmamak için 2 ay evvel stant alanından kaldırdığı heykelin künyesini değiştirdi. Künyede yer alan Bubon’a Türkiye’ye ve hatta Marcus Aurelius’a yapılan atıflar silindi ve tarif kısmında yalnızca “Dökümlü Erkek Figürü” sözü yer aldı. Müzenin heykeli, yakın vakitte ele geçirilen 4 modülden 3’ünü satan Charles Lipson’dan satın aldığı biliniyor.