0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

MÜJDE IŞIL- Hep tartışılan konudur; sinema okuyarak mı öğrenilir, sinema çekerek mi öğrenilir, sinema izleyerek mi öğrenilir? Bu konunun okuma kısmında hem sinemaseverlerin hem de sinema öğrencilerinin temel oluşturabileceği eserler epey varlıklı ülkemizde. Sinema müellifi ve akademisyen İstek Oylum imzalı, güncellenmiş ve genişletilmiş yeni baskısıyla İnkılâp Kitabevi’nden çıkan “Dünya Direktörlerinden Sinema Dersleri” kitabı da bu yapıtlardan biri…

Kitap farklı coğrafyalardan ve farklı sinema anlayışlarına sahip 28 direktöre odaklanıyor. Akira Kurosawa’dan Ingmar Bergman’a, Asghar Farhadi’den Kim Ki Duk’a, Michael Haneke’den Krzysztof Kieslowski’ye pek çok usta isim var. Gözler bizden de bir direktörü aramıyor değil kitapta. Tahminen ileride o da eklenir.

Kitapta her direktörün evvel kısaca sinema mesleği ve hayatı anlatılıyor. Sonrasında sinema anlayışları ve taze sinemacılara öğütleri yer alıyor. Her direktörün usulü ve öğüdü kendi tecrübelerinin ve kişiliklerinin sonucu; hasebiyle farklılıklar hâkim. Mesela Wener Herzog direktör olmak isteyenlere “Okuyun, okuyun, okuyun” tavsiyesinde bulunurken Michael Haneke, “Yönetmen olmanızın tek yolu sinema çekmektir” diyor. Andrey Tarkovski ise şayet hoca olsaydı öğrencilerini direktör olmaktan vazgeçirmeye çalışacağını söylüyor. Kitaptaki direktörlerin sinemasına duyduğunuz yakınlık, onların tavsiyelerini önceliklendirmenizi sağlayabilir veya var olan fikirlerinizi değiştirip farklı bakış açıları kazan- dırabilir.

Kimler ne diyor?

Akira Kurosawa: Düzgün bir direktör güzel bir senaryoyla başyapıtlar üretebilir. Tıpkı senaryo ile vasat bir direktör lakin sıradan bir sinema yapabilir. Ama makus bir senaryoyla çok düzgün bir direktör bile âlâ bir sinema yapamaz.

Ingmar Bergman: Denemelerim bana göstermiştir ki birinci çekim en başarılı çekimdir. Birinci çekimde bütün oyuncular bir şeyler yaratmak için gayretler. Bu yaratma isteği, hayat kıvılcımının ateş almasını sağlar.

Agnès Varda: Hissettiğim üzere sinemalar yapmalıyım. Hiçbir vakit ünlü bir romanı uyarlamadım. Nadiren ünlü oyuncularla çalıştım. Muvaffakiyet ile ilgili değilim, sinema yapmakla ilgiliyim.

Andrey Tarkovski: Seyircilerin yüzde 75’i onları eğlendirmemiz gerektiği inancında. Bu bölüme biraz daha yüklenmemiz ve onları kimsenin eğlendirmemesi gerektiğine ikna etmemiz gerekiyor. Her direktör benim üzere düşünmüyor. Kendi ortamızda anlaştığımızı ve halkı eğlendirmekten vazgeçtiğimizi hayal edin. Fakat böylece yüzde 75’lik kısmı dönüştürmeyi başarmış oluruz.

François Truffaut: Seyirci kahramanla baş başa kalmalıdır. Bu duyguyu bilhassa yaratmaya çalışırım. Seyircinin kendini kahramanla özdeşleştirdiği bir sinema kalitesiz değildir. Tam aksine beni bilhassa etkileyen bir çeşittir bu.

Michael Haneke: Bana karşılıklar sunan bir sinema izlediğimde sıkılıyorum. Zira biliyorum ki kolay yanıtlar, açıklamalar bizim dünyamızda yok. Sinemalarınızda seyircinin hayal gücüne yönelmelisiniz. İzleyicileri sinemaya dahil etmelisiniz. İzleyiciler filmlerinizi kendi kendilerine tamamlamalılar.

Bong Joon-ho: Mizah olmadan hiçbir şey yapabileceğimi sanmıyorum. Senaryolarımı yazarken içgüdüsel olarak mizahı da dahil ediyorum. Elbette tüm çalışma müddeti boyunca bildirinizi çok önemli bir tonla, çok önemli bir halde iletebilirsiniz. Fakat günlük hayatımda bile kullandığım sistem değil bu.