‘Kadim kültürlerden besleniyorum’
MELİSA VARDAL- Müzisyen, ressam Mercan Dede yeni standında kayıp kent Atlantis’e yeni bir son yazarken sanatseverleri dünyayı korumak için adım atmaya çağırıyor. Hem görsel hem işitsel sanatlarda ismini duyuran Mercan Dede’nin “Atlantis Rising” isimli standı yarın Zai Bodrum’da açılıyor. Sanatçı, üç yıldır üzerinde çalıştığı “Atlantis Rising” projesi ile birebir isimli stantta, altı yeni yapıtın yanı sıra geçmiş stantlarından yapıtlarını de bu mitolojik dünyaya dahil ediyor. Bu yaratımı “eskiye ilişkin öykülere, bugünün dünyasında yine bir göz atmak” olarak kıymetlendiren sanatçı Bodrum’un zeytin bahçeleri içinde yer alan standında Atlantis mitolojisi üzerinden Akdeniz kültürüne göndermeler yapıyor.
*Nedir “Atlantis Rising”, ne bekliyor ziyaretçileri?
“Atlas’ın adası” manasına gelen Atlantis, Eflatun’un “Timaeus’’ ve “Critias’’ isimli diyaloglarında karşımıza çıkan efsanevi bir ada. Atlantis’le ilgili bilimsel manada bildiğimiz her şey bundan ibaret. İki farklı kümenin savaşında manevi alanda ilerlemiş olan birinci gruptakilerin, berbatlar tarafından kazanılan bir savaşın yıkımı ile Atlantis’in batacağını öngörüp kendilerine bağlı olanlarla birlikte kıtadan göç etmeyi tercih ettiği anlatılır. Ben subjektif bir felsefi ve içsel bir bakışla Atlantis öyküsündeki bu manevi anlamda yükselmiş varlıkların, göç ettikleri alemlerden geri dönüşlerini işliyorum. Benim Atlantis’im fiziki sular altındaki mitolojik bir kayıp kentten fazla, bugün yükselen yeni bir şuuru anlatıyor. Aslında uzun bir müddettir çalıştığım ve başlı başına bir stant olarak 2024’te tamamlamayı planladığım bu standın birinci öncü yapıtlarını bu seçkilerden oluşan stantta paylaşacağım.
*“Atlantis Rising”te geçmiş yıllardaki solo sergilerinizdeki yapıtlardan seçmeler de yer alıyor. Bu yapıtları neye nazaran seçtiniz?
Ben kadim kültürlerden, edebiyattan, mitolojiden, masallardan, efsanelerden, öykülerden beslenen bir beşerim. Örneğin “Seyahatname” albümümün ilham kaynaklarından biri Evliya Çelebi’nin “Seyahatnam”esi olmuştu. Bir evvelki solo sergilerimdeki “Büyülü Çarklar”, “Kadim Vakit Makinesi” ve küme standı olan “Leonardo’ya Saygı” stantlarının “Atlantis Rising/ Atlantis Yükseliyor” projesi ile buluştuğu, birleştiği nokta da burası. Eskiye ilişkin kıssalara, bugünün dünyasında yine bir göz atmak, kendimce bu dünyaları tekrar yorumlamak…
*Özellikle çevresel mevzulara atıfta bulunuyor olmanız ve bu yapıtların Bodrum’da ziyaretçilerle bir ortaya gelecek olması sizde nasıl bir his uyandırıyor?
Aslında Zai’deki stant büsbütün evvelki sergilerimin seçmelerinden oluşan bir karma stant olacaktı; fakat Zai’nin zeytin ağaçları, yemyeşil bahçesi, Bodrum’un ve Akdeniz’in mavisi, oradaki dostların dayanağının bana verdiği ilhamla bu altı yeni yapıtı tamamlayıp sergilemeye yöneltti. Uzunca müddettir çevresel mevzularla ilgilenen ve “duyarlılığın artması için ne yapabilirim?” sorusunu kendine soran, yetersiz kalsa da bu alanda farkındalık yaratmak için kendi çapında uğraş gösteren bir beşerim. Zai ve Bodrum, bu standın öncü yapıtlarını sergilemek için gerçek bir yer. Ormanların kömür madenleri için kesildiği, iklim krizinin artık tüm dünyayı etkileyen çevresel felaketler zincirinin sonucu olarak sarstığı bir dünyada bizden sonraki kuşaklar için daha fazlasını yapmayı insani ve ahlaki bir sorumluluk olarak görüyorum.
*Ziyaretçilerinizi bu mistik dünyada neler bekliyor, nedir Mercan Dede’nin mistik dünyası?
Bizler tahminen de Atlantis’den göç eden hassas, manevi derinliği olan, aydınlık ve hoşluk peşinde koşan varlıklar üzere dünyanın geçtiği bu güç periyotta yükselen yeni bir şuurun, hassaslığın, iç huzurunun, kozmik kardeşliğin, tabiata ve tüm varlıklara hürmetin peşinde yürümeye çalışan insanlarız. Bizim mistik dünyamız, yalnızca kendimizi değil, tüm insanlığı, canlıları muhafazaya yönelik bir sevgi ve merhamet şuurunu bağrında barındırıyor. Standa gelen bu şuurdaki dostlarımız aslında kendilerine hiç de yabancı olmayan bir dünya ve orada yaşayan “gönül ülkesi varlıkları” ile karşılaşacaklar. Bizim mistik dünyamız, kalplerimizden dışarıya yansıyan ve gönüldaşlarımızla buluştuğumuz içsel bir bahçe.